Historia wsi

Pierwsze wzmianki o Miłobądzu pochodzą z roku 1250. Wtedy to książę pomorski Sambor II oświadczył, że biskup kujawski Michał udzielił mu 300 grzywien, gdy żył na wygnaniu, wypędzony przez swego brata Świętopełka. W zamian za to książę Sambor nadał biskupowi siedem wsi, wśród których była także wieś Milobandze. Od nadania Sambora aż do sekularyzacji dóbr kościelnych przez rząd pruski, Miłobądz administracyjnie należał do biskupstwa kujawskiego.

Miejscowość pod zlatynizowaną nazwą villa Milobanie wymieniona jest w łacińskim dokumencie wydanym w Świeciu w 1283 roku sygnowanym przez księcia pomorskiego Mściwoja II. Pierwszym znanym z imienia proboszczem Miłobądza był Henryk, który w 1320 roku występował jako świadek w procesie Łokietka przeciw Krzyżakom, którzy w 1308 roku zajęli Gdańsk. Budowę obecnego kościoła, w miejscu starego drewnianego, datuje się na lata 1299-1320. Do najstarszej części- dzisiejszego prezbiterium, które było wówczas pierwszym murowanym gotyckim kościołem- w II poł. XIV w. dobudowano nawę o długości 20 m. i wieżę z gontowym hełmem, o wysokości 45 m.

W 1466 roku, w wyniku II pokoju toruńskiego, Pomorze Gdańskie powróciło do Polski. Miłobądz i okoliczne wsie znalazły się w powiecie tczewskim, najrozleglejszym z utworzonych 8 powiatów nowego województwa pomorskiego. W 1523 roku proboszczem w Miłobądzu był Maurycy Ferber, późniejszy zwierzchnik Mikołaja Kopernika. W latach 1773-1918 Miłobądz podlegał administracji zaboru pruskiego. W 1919 powrócił do Polski stając się kolejową stacją celną na granicy z Wolnym Miastem Gdańskiem. W nocy z 15 na 16 sierpnia 1939 r. w Miłobądzu został zamordowany przez Niemców Michał Różanowski, żołnierz 2 Batalionu Strzelców w Tczewie (w okresie późniejszym hitlerowcy zamordowali jeszcze kolejnych 14 mieszkańców). Po wybuchu II wojny światowej Miłobądz znalazł się pod okupacją niemieckiej III Rzeszy. Wyzwolenie nastąpiło 15 marca 1945 roku. Wycofujący się Niemcy podłożyli materiał wybuchowy w kościele, przez co zniszczeniu uległa m.in. wieża kościelna. Całkowitej zagładzie uległo bogato wyposażone wnętrze, w tym trzy barokowe ołtarze, organy oraz ambona w kształcie łodzi, spłonęły też stropy i całość konstrukcji dachowej. Ucierpiała również szkoła. Pierwsze lekcje odbyły się dopiero dnia 9 listopada 1945 roku. Pierwszym powojennym kierownikiem szkoły został Franciszek Różanowski. W 1954 roku w Miłobądzu powstał Zakład Sadowniczo – Doświadczalny Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach.

6 lipca 1972 na przebiegajacej przez wieś linii kolejowej doszło do katastrofy kolejowej.

Historia kościoła

Pierwsze źródło pisane o wsi (Milobandz), pochodzi z roku 1250. W 1320 roku istniała tu już parafia. Budowę obecnego kościoła w miejscu starego drewnianego datuje się na lata 1299-1320. Do najstarszej części, dzisiejszego prezbiterium, które było wówczas pierwszym murowanym gotyckim kościołem, w drugiej połowie XIV wieku dobudowano nawę o długości 20 metrów oraz wieżę z gotowym hełmem o wysokości 45 metrów.
W takiej mniej lub bardziej zmienionej formie kościół dotrwał do naszych czasów. Większe remonty w 1643 roku. Sygnuje je chorągiewka na wieży. Także w 1896 roku kiedy wykonano ceglane ogrodzenie z neogotycką bramą główną.
W 1945 roku żołnierze wycofującej się armii niemieckiej, ładunkami wybuchowymi częściowo zburzyli wieżę a następnie przy pomocy fosforu zapalającego zamienili kościół w zgliszcza.

Całkowitemu zniszczeniu uległo bogato wyposażone późnorenesansowe wnętrze. Trzy barokowe ołtarze, organy, ambona w kształcie łodzi, stropy i całość konstrukcji dachowych spłonęły.

Powojenną odbudowę ukończono w 1956 roku. Z zawieszonych kiedyś trzech dzwonów na wieży odnaleziono jeden- średni, z 1764 roku z wizerunkiem Matki Bożej.

Godne uwagi zabytkowe detale wystroju: rzeźba Chrystusa nad głównym ołtarzem, Madonna Miłobądzka- XIV wieczna gotycka rzeźba, XVII wieczne obrazy na feretronach, figura świętego Walentego oraz kamienna chrzcielnica.

Od 1961 roku kościół pod wezwaniem Macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny. Przedtem patronką kościoła była święta Małgorzata.

*****

W roku 2021 został ukończony i zamontowany ołtarz główny w prezbiterium, wzorowany na tym, który uległ zniszczeniu podczas pożaru kościoła. Oczywiście swoimi rozmiarami jest mniejszy. We wspomnianym ołtarzu centralna postacią jest zabytkowa figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus. Jest Ona główną Patronką parafii Miłobądz. Powyżej znajduje się obraz św. Małgorzaty Antiocheńskiej, która wcześniej była patronką tej Wspólnoty Kościoła. Poświęcenia ołtarza dokonał ks. Biskup Diecezjalny Ryszard Kasyna podczas uroczystości odpustowej 9 października 2021r.

Krzyż wraz z figurami Matki Boskiej i św. Jana, które wcześniej stanowiły ołtarz główny, zostały umieszczone na belce na tzw. łuku tęczowym. Belkę ukończono pod koniec 2021r

W kościele zostały także zamontowane tzw. balaski, by wierni mogli przystępować do Komunii św. w postawie klęczącej./ dla chętnych /. Kiedyś stanowiły nieodłączny element wyposażenia kościoła, ale zostały zlikwidowane.

W roku kwietniu 2022r świątynia została wewnątrz odnowiona – odmalowana.

Diecezja Pelplińska

Diecezja pelplińska historycznie nawiązuje do diecezji chełmińskiej którą utworzono 29 lipca 1243. Przez prawie 580 lat stolicą diecezji była Chełmża. 16 lipca 1821 papież Pius VII bullą De salute animarum powiększył diecezję chełmińską i przeniósł jej stolicę z Chełmży do Pelplina. Już wcześniej biskupi rezydowali w Pelplinie, a w 1829 przeniesiono tu seminarium duchowne. Kolejnej przebudowy struktur diecezji dokonał 28 października 1925 bullą Vixdum Poloniae unitas papież Pius XI wytyczając nowe granice diecezji.

W okresie od 7 do 9 lipca 1959 w Pelplinie odbył się Synod Diecezji Chełmińskiej, natomiast 22 kwietnia 1960 erygowana została przez papieża Jan XXIII kapituła kolegiacka w Chełmnie. Od 23 października 1960 w diecezji odbywała się peregrynacja kopii obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, która trwała do 29 października 1961. Po zakończeniu peregrynacji obraz Matki Boskiej Częstochowskiej przekazano w Chojnicach diecezji gorzowskiej. 1 listopada 1964 papież Paweł VI erygował kapitułę kolegiacką kamieńską.

25 marca 1992 bullą Totus Tuus Poloniae populus papież Jan Paweł II dokonał reorganizacji administracji Kościoła w Polsce. W jej wyniku diecezja chełmińska została przemianowana na diecezję pelplińską i zreorganizowana co do struktury. Weszła wraz z nowo powstałą diecezją toruńską w skład nowo utworzonej metropolii gdańskiej. W wyniku reorganizacji większość byłej diecezji (chełmińskiej) pozostała w diecezji pelplińskiej, a część włączono do diecezji toruńskiej (w której znalazła się między innymi była stolica diecezji – Chełmża). Pierwszym biskupem pelplińskim mianowany został dotychczasowy biskup pomocniczy chełmiński Jan Bernard Szlaga, a biskupem pomocniczym przeniesiony z diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej biskup Piotr Krupa.

20 października 1992 erygowana została kapituła kolegiacka w Kartuzach, a 5 grudnia tego roku rozpoczęła się I sesja Diecezjalnego Synodu Plenarnego w Pelplinie. 11 marca 1993 papież Jan Paweł II nadał kościołowi pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Chojnicach tytuł bazyliki mniejszej.

Historycznym wydarzeniem w dziejach diecezji była wizyta papieża Jana Pawła II w Pelplinie, która miała miejsce 6 czerwca 1999. Dokładnie rok później, 6 czerwca 2000 zakończony został uroczyście I Synod Diecezjalny, a 18 października tego samego roku bp Jan Bernard Szlaga erygował kapitułę kolegiacką w Koronowie. 5 marca 2011 koronowska kolegiata pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny została ogłoszona przez papieża Benedykta XVI bazyliką mniejszą.

15 września 2011 papież Benedykt XVI przyjął rezygnację biskupa Piotra Krupy z urzędu biskupa pomocniczego w związku z osiągnięciem przez niego wieku emerytalnego. 24 marca 2012 mianował ks. Wiesława Śmigla biskupem pomocniczym diecezji. Sakrę biskupią ks. Wiesław Śmigiel przyjął w katedrze pelplińskiej 21 kwietnia2012. Głównym konsekratorem był abp Sławoj Leszek Głódź, a współkonsekratorami abp Henryk Muszyński i bp Andrzej Suski. W konsekracji z powodu stanu zdrowia nie uczestniczył biskup pelpliński Jan Bernard Szlaga, który kilka dni później, 25 kwietnia 2012 zmarł w szpitalu w Starogardzie Gdańskim. Na czas sedewakancji administratorem diecezji został bp. Wiesław Śmigiel. 27 października 2012 Benedykt XVI mianował nowego biskupa diecezjalnego. Został nim dotychczasowy biskup pomocniczy archidiecezji gdańskiej Ryszard Kasyna. Urodzony 28 września 1957r w Nowym Stawie. Ukończył I Liceum Ogólnokształcące w Malborku. Wyświęcony na kapłana 24 stycznia 1982 r w Gdańsku. W latach 1985-1991 odbył studia specjalistyczne na Papieskim Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie, które ukończył doktoratem. Od roku 2005 do 2012 biskup pomocniczy arcybiskupa metropolity gdańskiego. Nowy biskup diecezjalny kanonicznie objął diecezję 1 grudnia 2012, a tydzień później 8 grudnia 2012 odbył uroczysty ingres do katedry pelplińskiej. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa ” W prawdzie i miłości”

Ks. dr Arkadiusz Okroj urodził się 27 maja 1967r w Kartuzach. Wyświęcony na kapłana 6 czerwca 1992r w Pelplinie. Od roku 1997 do 2000 kontynuował studia z zakresu teologii duchowości na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W latach 2000–2010 był ojcem duchownym w pelplińskim seminarium, gdzie objął wykłady z wprowadzenia do chrześcijaństwa i teologii życia wewnętrznego. W roku 2010 został ustanowiony proboszczem parafii św. Michała Archanioła w Kiełpinie. 12 lutego 2019 papież Franciszek mianował go biskupem pomocniczym diecezji pelplińskiej ze stolicą tytularną Cufruta. Święcenia biskupie otrzymał 2 marca 2019 w bazylice katedralnej w Pelplinie. Głównym konsekratorem był biskup diecezjalny pelpliński Ryszard Kasyna, zaś współkonsekratorami arcybiskup Salvatore Pennacchio, nuncjusz apostolski w Polsce, i Wiesław Śmigiel, biskup diecezjalny toruński. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Euntes Evangelium praedicate” (Idąc, głoście Ewangelię).